Automatyka przemysłowa co to jest? Kompleksowy przewodnik dla biznesu

Szacowany czas czytania: ok. 8 minut

TL;DR:

• Automatyka przemysłowa zwiększa wydajność i obniża koszty produkcji
• Przekłada się na wyższą jakość i powtarzalność wyrobów
• W firmie Michale Automatyka stanowi fundament rozwoju branży produkcyjnej
• Przemysł 4.0 łączy automatykę z IoT, AI i analityką danych
• Sukces wdrożenia zależy od szczegółowej analizy procesów i wyboru sprawdzonego partnera

Spis treści

Wprowadzenie
Co to jest automatyka przemysłowa?
Główne obszary zastosowania automatyki przemysłowej
Elementy składowe systemów automatyki przemysłowej
Rola automatyki przemysłowej w nowoczesnym biznesie
Automatyka a robotyzacja czy to zawsze to samo?
Trendy w branży i Przemysł 4.0
Jak przygotować firmę do wdrożenia automatyki przemysłowej?
Przykład zastosowania w firmie Michale Automatyka
Podsumowanie i wnioski
FAQ

Wprowadzenie

Automatyka przemysłowa co to jest i dlaczego w ostatnich latach wzbudza tak duże zainteresowanie wśród przedstawicieli firm produkcyjnych? Wraz z rozwojem nowych technologii coraz więcej przedsiębiorstw zaczyna dostrzegać korzyści płynące z automatyzacji. Dzięki niej możliwe staje się nie tylko zwiększenie efektywności procesów, ale również poprawa jakości wyrobów czy obniżenie kosztów wytwarzania. W tym artykule wyjaśniamy, na czym polega automatyka przemysłowa, jakie są jej kluczowe elementy oraz dlaczego w firmie Michale Automatyka traktujemy ten obszar jako fundament rozwoju branży produkcyjnej. Dowiesz się również, jak wdrożyć wybrane rozwiązania i na co zwrócić uwagę podczas planowania automatyzacji w swoim zakładzie.

Co to jest automatyka przemysłowa?

Automatyka przemysłowa to dziedzina zajmująca się projektowaniem, wdrażaniem i utrzymaniem systemów umożliwiających automatyczne sterowanie oraz nadzór nad procesami produkcyjnymi. Dąży się przy tym do ograniczenia ingerencji człowieka w wykonywanie powtarzalnych, czasochłonnych czy niebezpiecznych czynności. W praktyce oznacza to wprowadzanie maszyn, sterowników i robotów, które samodzielnie podejmują działania na podstawie danych dostarczanych przez czujniki i oprogramowanie.

Z punktu widzenia zarządzania przedsiębiorstwem najistotniejsze efekty automatyzacji to:

• Zwiększenie wydajności linii produkcyjnych.
• Zmniejszenie kosztów operacyjnych związanych z zatrudnieniem personelu.
• Poprawa jakości oraz powtarzalności produktu, dzięki eliminacji błędów ludzkich.
• Większe bezpieczeństwo pracy i ograniczenie ryzyka wypadków.

W firmie Michale Automatyka traktujemy automatyzację jako bezpośrednią odpowiedź na szybko zmieniające się realia rynkowe, gdzie liczy się sprawne dostosowanie do nowych potrzeb klientów i trendów w branży.

Główne obszary zastosowania automatyki przemysłowej

Automatyka przemysłowa dziś nie ogranicza się tylko do dużych zakładów w przemyśle motoryzacyjnym czy elektronicznym. Dzięki spadkowi cen komponentów i rosnącej dostępności rozwiązań technologicznych, również mniejsze firmy decydują się na automatyzację. Co ciekawe, coraz więcej branż – od spożywczej, przez farmaceutyczną, aż po sektor opakowań – wdraża systemy automatyzacji i robotyzacji. W wielu zakładach kluczowym czynnikiem jest jednak odpowiednie zaprojektowanie linii produkcyjnej oraz dopasowanie poziomu automatyzacji do wielkości zakładu.

Przykładowe wdrożenia

Poniżej przegląd kilku typowych przykładów zastosowania automatyki przemysłowej:

• Zrobotyzowane linie montażowe w przemyśle motoryzacyjnym, gdzie roboty precyzyjnie łączą ze sobą poszczególne elementy karoserii.
• Automatyczne systemy pakowania w przemyśle spożywczym, w których sensory weryfikują np. wagę i wymiary opakowań.
• Linie do sortowania produktów w magazynach logistycznych, gdzie systemy wizyjne rozpoznają produkty i kierują je do odpowiednich stref zbiórki.
• W przemyśle chemicznym i farmaceutycznym – automatyczne mieszanie substancji i ciągły monitoring temperatury oraz ciśnienia.

W każdym z wymienionych przykładów automatyka przemysłowa pozwala uzyskać wysoką powtarzalność i precyzję, co przynosi znaczne oszczędności i wyższą jakość finalnego produktu.

Elementy składowe systemów automatyki przemysłowej

Aby zrozumieć automatyzację procesów w praktyce, warto przyjrzeć się kluczowym elementom wchodzącym w skład typowego systemu automatyki przemysłowej. Najczęściej są to sterowniki PLC, systemy SCADA, czujniki i urządzenia wykonawcze, a także roboty przemysłowe.

Sterowniki PLC i SCADA

Sterowniki PLC (ang. Programmable Logic Controllers) odpowiadają za zarządzanie pracą maszyn i pozostałych urządzeń w procesie produkcji. Mogą to być zarówno proste, jak i bardzo rozbudowane algorytmy wykonywane w czasie rzeczywistym. Uzupełnieniem dla PLC są zazwyczaj systemy SCADA (ang. Supervisory Control and Data Acquisition), które umożliwiają zdalny podgląd parametrów procesu, zapisywanie danych i reagowanie na sytuacje awaryjne.

Czujniki i urządzenia wykonawcze

Systemy automatyki przemysłowej bazują na danych dostarczanych przez szeroką gamę czujników (m.in. optycznych, ciśnieniowych, temperatury czy wizyjnych). Informacje te są przekazywane do sterownika, który w razie potrzeby wydaje polecenie urządzeniom wykonawczym (np. pompom, zaworom, silnikom elektrycznym) w celu odpowiedniego skorygowania przebiegu procesu.

Roboty przemysłowe

Szczególną rolę w automatyce przemysłowej odgrywają roboty. W firmie Michale Automatyka jesteśmy oficjalnym dystrybutorem robotów marki SIASUN. Roboty te można wdrażać w różnych obszarach, jak spawanie, pakowanie czy sortowanie. Jeśli interesuje Cię, jakie modele mogą sprawdzić się najlepiej w Twoim zakładzie, sprawdź naszą ofertę (np. robot SIASUN SR25A-12-2-01) i skonsultuj się z naszym zespołem.

Rola automatyki przemysłowej w nowoczesnym biznesie

W kontekście stale rosnącej konkurencji, automatyka przemysłowa pozwala firmom na rozwój w obszarach, w których dotąd ponosiły straty albo nie były w stanie równać się z największymi graczami na rynku. Mowa tu o przyspieszeniu czasów realizacji zamówień, redukcji kosztów pracy i obniżeniu wskaźników wadliwości produktów.

Wpływ na koszty i efektywność

• Efektywność: Dzięki nieprzerwanej pracy maszyn wzrasta tempo produkcji i skraca się cykl każdego procesu.
• Koszty: Niższe zużycie surowców i energii przekłada się na szybszy zwrot z inwestycji. Wiele zadań, których wykonywanie przez człowieka jest trudne lub niewygodne, zostaje obsłużonych automatycznie.

Znaczenie dla jakości produktów i bezpieczeństwa

• Jakość: Nowoczesne systemy automatyki przemysłowej reagują w czasie rzeczywistym na odstępstwa w procesie produkcji i zapobiegają przedostaniu się wadliwych produktów do kolejnych etapów.
• Bezpieczeństwo: Dzięki zastosowaniu automatyki pracownicy nie muszą wykonywać najbardziej żmudnych i potencjalnie niebezpiecznych czynności. Wiele procesów jest pod stałym nadzorem czujników monitorujących ryzyko awarii lub kolizji.

Automatyka a robotyzacja czy to zawsze to samo?

Choć w potocznej mowie pojęcia automatyka i robotyzacja bywają utożsamiane, to jednak nie są synonimami. Automatyka przemysłowa oznacza znacznie szersze spektrum rozwiązań, obejmujące algorytmy sterowania procesami, systemy monitoringu (np. SCADA) czy obsługę maszyn przez sterowniki PLC. Robotyzacja to z kolei wprowadzanie do zakładów autonomicznych jednostek (robotów) zdolnych do wykonywania powtarzalnych zadań w sposób całkowicie lub częściowo niezależny.

Roboty mogą być częścią systemu automatyki i tym samym stanowią jej jeden z najważniejszych komponentów, wpływający na efektywność oraz szybkość produkcji. Jednak automatyzacja linii produkcyjnej nie zawsze musi oznaczać wdrożenie robotów. Niekiedy wystarczą odpowiednio skonfigurowane sterowniki i urządzenia wykonawcze obsługiwane przez niewielką liczbę operatorów.

Trendy w branży i Przemysł 4.0

Automatyka przemysłowa jest integralnym elementem Przemysłu 4.0, o którym coraz częściej słyszy się w kontekście rewolucji w sektorze wytwórczym. Czwarta rewolucja przemysłowa łączy klasyczne technologie automatyzacji z koncepcjami Internetu Rzeczy (IoT), sztucznej inteligencji (AI) i zaawansowanej analityki danych. Dzięki temu zyskujemy możliwość:

• Bieżącego monitorowania wszystkich procesów na linii produkcyjnej.
• Predykcyjnego utrzymania ruchu (prognozowania awarii).
• Integracji systemów robotycznych z bazami ERP/MES w celu pełnej automatyzacji raportowania.
• Tworzenia cyfrowych bliźniaków, pozwalających na wirtualne testowanie i optymalizację procesów.

Przykładowo, w firmie Michale Automatyka, gdy wdrażamy nowe stanowiska zrobotyzowane, często wykorzystujemy narzędzia symulacyjne. Dzięki temu możemy wcześnie wykryć potencjalne konflikty w layoutach linii produkcyjnych i zoptymalizować każdy ruch robota.

Jak przygotować firmę do wdrożenia automatyki przemysłowej?

Podjęcie decyzji o rozpoczęciu automatyzacji produkcji jest ważnym krokiem, który – przy właściwym planowaniu – może zapewnić szybki zwrot z inwestycji. Poniżej przedstawiamy kilka kluczowych etapów.

Analiza procesów i planowanie

Zanim zaczniesz wdrażać rozwiązania automatyki, warto dokładnie przeanalizować aktualne procesy w firmie. Sprawdź, który proces jest najbardziej narażony na błędy ludzkie, a który generuje najwięcej kosztów lub wiąże się z brakami kadrowymi. Starannie określ cele: czy chcesz zwiększyć produktywność, zredukować przestoje czy może poprawić bezpieczeństwo pracowników?

Ważnym elementem jest też przeliczenie opłacalności inwestycji w poszczególne etapy (ROI). Jeśli jesteś zainteresowany szczegółowymi wyliczeniami, zobacz nasz kalkulator ROI dla robotyzacji spawania, dostępny na stronie. Choć skupia się on na konkretnym obszarze (spawaniu), może posłużyć za punkt odniesienia przy ogólnych kalkulacjach.

Wybór partnera technologicznego

Aby wdrożyć automatyzację pomyślnie, konieczna jest współpraca z doświadczonym dostawcą lub integratorem systemów. W firmie Michale Automatyka specjalizujemy się w projektowaniu i uruchamianiu zrobotyzowanych linii produkcyjnych, a także integracji zewnętrznych urządzeń takich jak systemy wizyjne czy coboty. Jeśli szukasz kompleksowej usługi związanej z robotyzacją, odwiedź nasz dział usług i sprawdź, jak działamy krok po kroku.

Przykład zastosowania w firmie Michale Automatyka

Zespół Michale Automatyka realizował niedawno projekt modernizacji linii produkcyjnej w zakładzie zajmującym się montażem niewielkich podzespołów dla branży AGD. Problemem klienta była niedostateczna precyzja ręcznego montażu i duża liczba braków jakościowych. Po wnikliwej analizie zaproponowaliśmy zrobotyzowane stanowiska, w których kluczową rolę odegrały roboty SIASUN SR25A-12-2-01 pracujące w oparciu o sterowniki PLC.

W efekcie:

• Znacząco zmniejszono liczbę wad – z ponad 5 procent do poniżej 0,5 procent w skali miesiąca.
• Czasy cykli produkcyjnych skróciły się o około 20 procent.
• Udało się odciążyć personel od monotonnych zadań montażowych, co zwiększyło satysfakcję i zaangażowanie pracowników.

Wdrożenie było poprzedzone fazą testów i symulacji (tzw. cyfrowy bliźniak), dzięki czemu linia niemal od pierwszego uruchomienia pracowała stabilnie. W przyszłości klient planuje dalszą rozbudowę – dołożenie kolejnych stanowisk testujących jakość w czasie rzeczywistym i rozbudowę monitoringu SCADA.

Podsumowanie i wnioski

Automatyka przemysłowa co to jest? To nie tylko maszyny i sterowniki. To także filozofia prowadzenia biznesu nastawiona na zwiększenie efektywności, jakości i bezpieczeństwa przy jednoczesnej redukcji kosztów. W dzisiejszym konkurencyjnym środowisku rynkowym coraz trudniej znaleźć firmę, która nie rozważa automatyzacji przynajmniej w pewnym stopniu. Korzyści płynące z wdrożenia systemów automatyki – od precyzji i powtarzalności, po szybki zwrot z inwestycji – są nie do przecenienia.

Najważniejsze rekomendacje i wnioski, o których warto pamiętać:

• Dokładna analiza procesów produkcyjnych i zidentyfikowanie obszarów najbardziej narażonych na błędy ludzkie to podstawa przy planowaniu automatyzacji.
• Automatyka przemysłowa to nie zawsze konieczność zakupu drogich robotów. Czasem wystarczą odpowiednio skonfigurowane urządzenia sterowane przez PLC, choć roboty przemysłowe stanowią najskuteczniejszą formę automatyzacji w wielu branżach.
• Rozwiązania z zakresu Przemysłu 4.0 (np. IoT, AI, cyfrowe bliźniaki) dają szerszą perspektywę i ułatwiają tworzenie zintegrowanych systemów obejmujących produkcję, logistykę i raportowanie.
• Wybór doświadczonego partnera – takiego jak zespół Michale Automatyka – jest kluczowy, by automatyzacja zakończyła się sukcesem.
• Koszty inwestycji można przewidzieć, korzystając z narzędzi do szacowania ROI.

Zachęcamy do odwiedzenia naszej strony z usługami w celu poznania bardziej szczegółowych informacji o korzyściach płynących z robotyzacji. Jeśli interesuje Cię również serwis i konserwacja istniejących stanowisk, zobacz naszą ofertę.

Warto pamiętać, że każdy proces produkcyjny jest inny i wymaga indywidualnego podejścia. Niezależnie od tego, czy Twoja firma potrzebuje zautomatyzować prosty etap pakowania czy też zintegrować skomplikowaną linię produkcyjną z systemów ERP, istnieją rozwiązania dostosowane do Twojego budżetu i specyfiki działalności.

Mamy nadzieję, że powyższy poradnik pomógł Ci zrozumieć, czym jest automatyka przemysłowa, w jaki sposób przekłada się na efektywność procesów oraz jakich korzyści możesz się spodziewać po jej wdrożeniu. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej, zachęcamy do kontaktu z nami. W firmie Michale Automatyka pomagamy przedsiębiorcom w budowie i modernizacji linii produkcyjnych, wdrażaniu nowoczesnych stanowisk pracowniczych i integracji systemów wizyjnych.

Dziękujemy za lekturę i zapraszamy do przeczytania innych artykułów na naszym blogu, w których dzielimy się najnowszymi trendami i dobrymi praktykami w świecie automatyki i robotyzacji. Możesz również subskrybować nasz newsletter i być na bieżąco z ciekawymi case studies, poradnikami oraz informacjami o naszym nowym partnerstwie z firmą SIASUN.

FAQ

Jak długo trwa wdrożenie automatyzacji w firmie?
Czas wdrożenia zależy od złożoności procesów i dostępnych zasobów. Może to być od kilku tygodni w przypadku prostych rozwiązań, aż po kilka miesięcy przy rozbudowanych projektach i dużych integracjach.

Czy automatyzacja oznacza zwolnienia pracowników?
Zazwyczaj nie. Automatyzacja pozwala pracownikom skupić się na zadaniach bardziej kreatywnych i strategicznych, jednocześnie uwalniając ich od monotonnych czynności. Wiele firm wykorzystuje to do przekwalifikowania i rozwoju zawodowego zespołu.

Czy robotyzacja opłaca się tylko dużym przedsiębiorstwom?
Obecnie rozwój technologii sprawia, że coraz więcej małych i średnich firm sięga po robotyzację. Koszty spadają, a elastyczne rozwiązania mogą przynieść korzystny zwrot z inwestycji nawet przy mniejszej skali działalności.